Canlı doğumların %0,5'inde görülen, ayaktan tedavi edilebilecek kadar hafif, yoğun bakım şartları gerektirebilecek kadar ağır olabilen bulantı, kusma, sıvı ve elektrolit kaybı ile karakterize bir gebelik hastalığıdır.

     İlk gebelik, daha genç yaş, 12 yılın altında eğitim almak, sigara alışkanlığına sahip olmamak, obezite (1). Kesin etyoloji bilinmemektedir. hCG artışıyla (gebelikteki normal hCG arttığında, dişi fetal cinsiyet, ikiz gebelik, gestasyonel trofoblastik hastalıklar) belirtilerin arttığı bilinmektedir. Östrojenler de bulantı ve kusmaya yol açabilmektedir. Gebelik öncesinde oral kontraseptif kullanıp bulantı yaşayanlar, gebelikte daha fazla bulantı ve kusma ile karşılaşmaktadır(2). PGE2 de belirtiler arttığında yüksek bulunduğundan, hastalığa katkıda bulunuyor olabilir(3). Helicobacter pylori de etyolojide suçlanmıştır (4). Gastrik disritmiler, motilite bozuklukları ve gastroözofageal reflü bulantı ve kusmaya yol açabilmektedir. Hastalığın ayırıcı tanısında hepatit, pankreatit, pyelonefrit, kontrolsüz diabet gibi önemli hastalıklar bulunmaktadır.    

               Yönetim

    Multivitaminler(5), zencefil(6) faydalı bulunmuştur. B6 vitamini, 10-25 mg günde üç kez kullanımı, yan etki olmadan etkili bulunmuştur. Bir antidepresan olan doksilamin, B6 ile kombine olarak etkili görünmektedir. Antihistaminikler (Difenhidramin, meklizin, hidroksizin, dimenhidrinat) ve fenotiyazinlerin (prometazin, proklorperazin) gebelikte güvenilirliği kesin kanıtlanamamıştır(7). Metoklopramid gastrik boşalmayı sağlayıp, gastrik disritmileri düzelttiğinden, etkili ve güvenli bulunmuştur(8). Hospitalizasyon gereğini arttıran durumlar: Hipertiroidi, psikiyatrik bozukluklar, diabet, gastrointestinal bozukluklar, astım. Hospitalize hastalarda, 2 litre laktatlı ringer solüsyonu 3-5 saatte gidecek şekilde ve devam tedavisi saatlik 100 ml idrar çıkaracak şekilde olmalıdır. Wernicke ensefalopatisini önlemek için, dekstrozlu sıvı verilmeden önce Tiamin 100 mg intravenöz (iv) verilmelidir. Hızlı sodyum infüzyonu santral pontin myelinolizis olasılığını arttıracağından hiponatremi düzeltilirken acele edilmemelidir. Potasyum, verilen sıvılarda düzeyi yeterli hale gelinceye kadar bulunmalıdır(9).

Dirençli vakalarda yapılan randomize bir çalışmada, oral metilprednizolon (16 mg günde üç kez 2 hafta), oral prometazin kullanımına karşı hastaneye tekrar başvurma olasılığını azaltmıştır(10). Iv hidrokortizon günde 300 mg 3 günlük tedavisi, metoklopramide göre kusma nöbetlerini daha iyi azaltmıştır(11). Nucleus tractus solitarius ve area postrema gibi merkezi bulantı-kusma bölgelerinde bulunan glukokortikoid reseptörleri bu etkilerde rol oynamaktadır(12). İlk trimesterde kortikosteroid kullanımı 1000 vakadan 1-2'sinde yüz yarıkları ile ilişkili bulunmuştur(13). Total parenteral beslenme mecbur kalınan vakalarda kullanılabilir. Parenteral beslenen vakaların %25'inde infüzyon kateteri sepsisi, %3'ünde venöz tromboz komplikasyonları görülebilmektedir. Santral kateterlerde %50 morbidite olasılığı mevcut olup, periferik olanlarda  bu oran %9'dur(14). Gebeliğinde bu hastalığı geçirenlerde, geçirmeyenlere göre SGA doğum, prematürite, 5. dakika Apgar skoru 7'nin altında olması olasılığı artmıştır. İlk gebeliğinde bu durumu yaşayanların ikinci gebeliğinde tekrar yaşama olasılığı %15-19 olup; ilk gebeliğinde yaşamamış olanlarda ikincide görülme olasılığı %0,7'dir(15).  

                   

                Kaynakça:

1- Klebanoff MA, Koslowe PA, Kaslow R, et al: Epidemiology of vomiting in early pregnancy, Obstet Gynecol 66:612–616, 1985.

2- Jarnfelt-Samsioe A, Samsioe G, Velinder GM: Nausea and vomiting in pregnancy: a contri- bution to its epidemiology, Gynecol Obstet Invest 16:221–229, 1983.

3- North RA, Whitehead R, Larkins RG: Stimula- tion by human chorionic gonadotropin of prostaglandin synthesis by early human pla- cental tissue, J Clin Endocrinol Metab 73:60–70, 1991.

4- Golberg D, Szilagyi A, Graves L: Hyperemesis gravidarum and Helicobacter pylori infection: a systematic review, Obstet Gynecol 110:695–703, 2007.

5- Czeizel AE, Dudas I, Fritz G, et al: The effect of periconceptional multivitamin-mineral sup- plementation on vertigo, nausea and vomiting in the first trimester of pregnancy, Arch Gynecol Obstet 251:181–185, 1992.

6- Boone SA, Shields KM: Treating pregnancy- related nausea and vomiting with ginger, Ann Pharmacother 39:1710–1713, 2005.

7- Koch KL, Frissora CL: Nausea and vomiting during pregnancy, Gastroenterol Clin North Am 32:201–234, 2003.

8- Berkovitch M, Elbirt D, Addis A, et al: Fetal effects of metoclopramide therapy for nausea and vomiting of pregnancy, N Engl J Med 343:445–446, 2000.

9- Jarvis S, Nelson-Piercy C: Management of nausea and vomiting in pregnancy, BMJ 342:d3606, 2011.

10- Safari HR, Fassett MJ, Souter IC, et al: The efficacy of methylprednisolone in the treat- ment of hyperemesis gravidarum: a random- ized, double-blind, controlled study, Am J Obstet Gynecol 179:921–924, 1998.

11- Bondok RS, El Sharnouby NM, Eid HE, et al: Pulsed steroid therapy is an effective treatment for intractable hyperemesis gravidarum, Crit Care Med 34:2781–2783, 2006.

12- Watcha MF, White PF: Postoperative nausea and vomiting: its etiology, treatment, and pre- vention, Anesthesiology 77:162–184, 1992.

13- Park-Wyllie L, Mazzotta P, Pastuszak A, et al: Birth defects after maternal exposure to corti- costeroids: prospective cohort study and meta- analysis of epidemiological studies, Teratology 62:385–392, 2000.

14- Folk JJ, Leslie-Brown HF, Nosovitch JT, et al: Hyperemesis gravidarum: outcomes and com- plications with and without total parenteral nutrition, J Reprod Med 49:497–502, 2004.

15- Dodds L, Fell DB, Joseph KS, et al: Outcomes of pregnancies complicated by hyperemesis gravidarum, Obstet Gynecol 107:285–292, 2006.