Gebeliğe eşlik eden hemodinamik değişiklikler, kalp hastalıklarının tanısını güçleştirir. Normal gebelikte kadınlar, çoğunlukla hafif derecede nefes darlığı, halsizlik, çabuk yorulma, bazen de baygınlık yaşayabilirler. Fizik muayenede, gebelik dışında anormal kabul edilen bazı bulgular, gebelikte normal kabul edilebilmektedir (1). Ciddi nefes darlığı, egzersizle göğüs ağrısı ve bayılma, öksürürken köpük gibi kan gelmesi, geceleri tekrarlayan nefes darlığı, belirgin kalp hastalığı belirtileridir (2). Sol karıncık pompa gücü oranı, atım hacmi, kalpten kan çıkış gücü normal gebelikte artar (3).

          Gebelik öncesi danışma

    Gebelikte artmış kan hacmi, kalpten kan çıkış gücü ve kalp hızı kalp-damar hastalıklarını ağırlaştırabilir. Gebelik öncesi gerekli tedaviyi alıp da tedavi sonrası birkaç ay geçmeden gebe kalmaması gereken hasta grubu:

         -Hafiften orta dereceye kadar olan pulmoner hipertansiyon gelişen ASD, VSD veya PDA

         -Ciddi aort koarktasyonu

         -Ciddi mitral darlık veya yetmezliği

         -Ciddi aort darlık veya yetmezliği

         -Fallot tetralojisi

     Orta derecede ciddi kapak hastalığı olan hastalar, gelecekte protez kapak replasmanı adaylarıdır. Bu tip hastaların, beraberindeki pıhtılaşma önleyici ilaç risklerini de göz önüne alınarak, kapak replasmanı gereği doğmadan ailesini tamamlaması öğütlenmelidir.

      New York Kalp Birliği Fonksiyonel Kalp Hastalığı Sınıflaması     

    Sınıf I: Dinlenme durumunda nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi belirtiler yaşamayan

    Sınıf II: Ağır egzersizle nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi belirtiler yaşayan

    Sınıf III: Hafif egzersiz ve günlük aktivite ile nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi belirtiler yaşayan

    Sınıf IV: İstirahat halinde bile nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi belirtiler yaşayan

    Sınıf III ve IV grubundaki gebelerde anne ve bebek için yüksek risk mevcuttur. Gebeliğin kesin sakıncalı olduğu en ölümcül kalp hastalıkları, sol karıncık pompa gücü oranı %40'ın altında olan dilate kardiyomyopati, pulmoner hipertansiyon, sağdan sola şantla giden Eisenmenger Sendromu ve aort genişlemesiyle giden Marfan Sendromu'dur. Böyle hastalar gebe ise, 13 gebelik haftasından önce gebelik sonlandırılması önerilmelidir. 13 haftadan sonra annenin hemodinamik değişiklikleri durumu ağırlaştırabileceğinden risk belirgin artar. Hem bebek, hem de annenin hayatı çok ciddi risk altındadır.

    Dilate ve obstrüktif kardiyomiyopati, PDA, ASD gibi kalıtsal olabilen kalp hastalıkları için aileye danışmanlık verilmelidir. Bunlar için, kardiyoloji uzman görüşü alınması faydalı olacaktır (4, 5).

    Çoğu kalp hastalıklı gebe için normal doğum (girişimsel doğum seçeneklerinin endikasyonlarını genişleterek) ön planda düşünülmesi gerekirken, Marfan sendromu ve aort anevrizması olan gebede ise sezaryan doğum önerilmektedir (2). Kalp hastalıklarının anneye en az zarar vermesi için beraberinde bulunabilen kansızlık, kronik enfeksiyon, anksiyete, tiroid bozuklukları, hipertansiyon ve aritmi gibi durumların tedavisi gerekmektedir. Ayrıca, kalp hastalığı olan hastanın akciğer ödemi gelişmesini önlemek için, aşırı sıvı yüklenmesinden kaçınılmalıdır. Bu konularda, riskli gebelik takibi açısından doktorunuzun önerilerine dikkatlice uymanız önerilir.

 

Kaynakça:

1- Bonow RO, Carabello B, Chatterjee K, et al: ACC/AHA 2008 guidelines for the management of patients with valvular heart disease, Circulation 118:e523–e661, 2008.

2- Thorne SA: Pregnancy in heart disease, Heart 90:450, 2004.

3- Rubler S, Damani PM, Pinto ER: Cardiac size and performance during pregnancy estimated with echocardiography, Am J Cardiol 40:534, 1977.

4- Bjarnason I, Jonsson S, Hardarson T: Mode of inheritance of hypertrophic cardiomyopathy in Iceland, Br Heart J 47:122, 1982.

5- McMinn TR, Ross J Jr: Hereditary dilated cardiomyopathy, Clin Cardiol 18:7, 1995.